Zo werd ik storyteller

Ik was 18 en ik moest en zou studeren, want ik wilde het huis uit. Geen idee wat het moest worden. Stomtoevallig liep ik in het Academiegebouw binnen bij een presentatie van Geschiedenis. Het was al aan de gang en de zaal zat propvol. Ik moest op mijn tenen staan om iets op te vangen. Wat docent Anja Tjaden vanaf het hoge spreekgestoelte precies vertelde, kan ik niet eens meer terughalen want à la minute voelde ik me totaal overdonderd: dít was waar ik naar op zoek was geweest! De wereld van verhalen!

Dat najaar begon mijn nieuwe leven. Ik ging op kamers en vol verwachting schoof ik in de collegebankjes. Toch was niet alles even spannend en geweldig. Tjaden bleek een saaie docent en de machinaties van koningen, koninginnen, veldheren en zeehelden waren lang zo boeiend niet als ik dacht. Helemaal in de geest van die tijd wilde ik veel liever iets weten over al die mensen wier stem in de geschiedenis tot dan toe amper werd gehoord: arbeiders, vrouwen, slaven, homoseksuelen. Meepionieren in het onderzoek naar die groepen. Ik sloot me aan bij een clubje vrouwengeschiedenis, volgde een geweldig college over vrouwen in de oudheid, leerde hoe je aan de hand van bronnen die vrijwel alleen over mannen gingen toch iets kon afleiden over de positie van vrouwen. Aristofanes, Homerus, Gilgamesh, de Bijbel…. rode oortjes. En nog veel leuker: ik ging met pen, papier en cassetterecorder op pad. Vrouwen interviewen die in de jaren vijftig en zestig moeder waren geworden. Ook mijn eigen moeder. Hoe hadden zij hun moederrol omarmd, was het vrije keus of dwang om met studie of werk te stoppen, hoeveel ruimte voelden ze om een eigen leven te leiden? Ik vond het een sport om mijn bevindingen zo op te schrijven dat ook de moeders het leuk vonden om te lezen. Zo werd ik storyteller.

Verhalenkracht

De onderstroom een stem geven, dat is nog steeds een belangrijk kompas in het dagelijks werk van Louwke en mij. Persoonlijke verhalen leggen bloot waar het om draait. Waar mensen trots op zijn, waar ze mee worstelen, wat hun drijfveren zijn en wat hen overeind houdt als het tegenzit. Als het authentiek is én goed verwoord wordt, overstijgt zo’n verhaal het individuele niveau. Zeker als je de ervaringen van meer mensen verzamelt. Zulke verhalen brengen je in het hart van een organisatie, in het hart van de samenleving, ze laten glashelder zien waar het echt om gaat, ze zijn de geheime deur naar de essentie. Sesam, open u! We kunnen er zó veel van leren.

Verbinden

Als communicatieadviseur en tekstschrijver ben ik natuurlijk ook gepokt en gemazeld in andere teksten, een andere aanpak. Bestuurders en managers proberen de boel vaak in beweging te krijgen door te vertellen over kwaliteit en efficiëntie en hoe het beter kan. Ik ken hun presentaties met grafieken en cijfers – én hun worsteling om mensen mee te krijgen. De kloof is vaak enorm. Het gekke is, ik zie juist dat degenen die aan het stuur zitten en de mensen die het in de praktijk waar moeten maken, eigenlijk hetzelfde nastreven. Ze weten het alleen niet van elkaar, ze kennen elkaar onvoldoende en de manier waarop ze hun waarden verwoorden sluit niet aan. Persoonlijke, authentieke verhalen kunnen die kloof overbruggen. Van twee kanten! Die verhalen naar boven halen en zo de verbinding leggen, is wat ik het liefste doe.

Helma in jaartallen

Geboren in de Spaarnestraat in Leiden, 1961

Gewoond en naar school gegaan in België, 1973-1977

Studie Geschiedenis, RUG, 1981-1988

Redacteur bij het Academisch Ziekenhuis Groningen, 1989-1990

Journalist bij Persburo PENN in Leeuwarden, 1990-1996

Eigen bureau sinds 1997
(Toen begon de samenwerking met Louwke al!)

Eindredacteur Domovisie (FrieslandCampina), 2002-2011

Eindredacteur Triakel (UMCG), 2003-2009

Eindredacteur Polsslag (UMCG), 2011-2016

Partner in Verhalen van het Noorden sinds 2010

Schrijfprof met Louwke sinds 2017